HALYQLINE.KZ Көктемнің тұңғиық түні. Кешегі жауыннан Жер Ананың ажары кіріп, төскейі сөгілген. Жасыл-желекке оранған далада жұпар иіс аңқиды. Құм төбелердің маңы тіптен керемет. Жауыннан соң көтерілген жабайы жуа қаулап өскен. Көк жүзін шарлаған қазбауыр бұлттар жұлдыздардың бетін жауып тастапты. Сонда да бұлттың селдір тартқан тұсынан жұлдыздар жымыңдасады. Ауыл маңындағы көл де керемет күйге енген. Оңтүстіктен ұшып жеткен аққулар айдын бетінде бақыт пен арманы жарасқан қалпы қалқиды. Тұмсығын қанатының астына жасырған сұлулық нышандары бұл маңға сезім нұрын сеуіп тұрғандай.
Осындай таңғажайып сырын тысқа атқан табиғат баурайында көңілі құлазып, астан-кестені шыққан бір жан жүгіріп келеді. Басындағы орамалы желбіреп, даланың төсіне ұмтылған әйелді «кері қайт» дегендей артқа қарай нұсқайды шашағымен. Жанарынан тамшылаған жасты жеңімен сүрте салып, төбе-төбені қуалаған жанды көрген адам есінен адасқан деп ойлар, сірә. Тағдырының толқындарына шыдамай қашқан бейбақ деуі де мүмкін. Бірақ, жүрегі қан жылаған келіншек даладан байыз таппақ. Ауылдың қым-қуыт тірлігі емес оны шаршатқан. Отбасының әуресі, арқасүйер ардағым болар деген жарының озбырлығы. Қайда бармақ ойы барын өзі де ұғынбайды. Даланы жалаң аяқ кезіп, Асан қайғы таппаған жерұйықты тауып, соны паналамақ. Оның түсінігінде жұмақ та – сол жерұйықтың қойнауында. Тез қашып құтылса болғаны. Мына өмірдің сынағына енді төзбесін білді анық. Бетіне соққан самал жел оның жанарынан тамған ыстық жасты өбуде.
Айым жұмыстан шаршап, шалдығып үйге енген беті болатын. Күні бойы ауыл балаларына екпе жүргізген жас дәрігер үйге құр сүлде келді. Киімін ауыстырмастан кешкі астың қамына кіріспек ниеттетін. Төргі бөлмеден аузынан ақ ит кіріп, көк ит шыққан күйеуін көріп, кіреберістегі орындыққа отыра кетті. Абзал да мұның келгенін сезді ме, теңселіп бөлмеден шықты. Ащы судың буы бойын ұрған жарының мұндай күйге енгеніне біраз болды. Күн құрғатпайды, тіпті. Үйдегі дүниені де сатып тауысты. Айымның тапқан- таянғанын ұрлап, үйдегі азық-түлікке де ауыз сала бастады. Байғұс келіншек амалсыз төзіп жүрді мұнысына.
– Келдің бе? Кіммен ойнас жасадың бүгін?
– Абзал, қойшы, шаршап отырмын. Сенімен айқайласуға шама жоқ менде. Тойдым. Кеңірдектен шығардың!
– Ей, сен… Құтырайын депсің, – деді де, Айымның тура көзіне жұдырық сілтеді. Жас келіншек шалқасынан түсті. Көзіне тиген жұдырықтың екпіні күшті еді. Қайта тұрып, қашпақ болған. Абзал аяғын сермеп сұлатты. Сонан кейінгісі есінде жоқ. Абзал Айымды төргі бөлмеге аяғынан сүйреп кіргізді де, сыртынан құлыптады.
Айым әкеден де, шешеден де ерте айрылған жетімек еді. Алматыда оқып жүріп, әскерден қайтып келе жатқан Абзалға кезікті. Бүр жарған махаббаттың шәрбатына шала мас болып, тұрмысқа шықты. Оқуын бітірісімен осында келген жайы бар. Бірақ, сол бойдақ кезіндегі махаббат бүгін өшкен сыңайлы. Айым жұмысқа күнде көкала торғайдай болып барады. Денесінің көгергенін жұртқа көрсетпей әлек. Кетейін десе жақыны жоқ, сорлады да қалды.
Айым есін жиды. Көзі қарауытып, терезеге үңіліп еді, дала күңгірт тартыпты. Есікті ашпақ болғанда, күйеуінің құлыптап кеткенін аңғарды. Теңселе жүріп, терезеден тысқа көз салып еді, Абзал есік алдындағы сарайдың қасында ұйқыда жатыр екен. Дереу терезені шынтағымен ұрып сындырып, далаға шықты. Сонан ауыл сыртына ұмтылды.
* * *
Ауыл малшысы Бақтыбай отарды көл жанындағы қалың тоғайға жақындатқанда адам мүрдесін тапты. Мүрде дейтін мүрде емес, ит-құс талан-таражға салған сүйек ғана. Тіс тимеген алақан мен аяқ табаны ғана сау. Қызыл қанға бөккен дененің жанына жақындауға жүрексінді. Амалсыздан атын шөгеріп, мүрдеге жақындай бергенде байқады… Айым… Құдды қатал тағдыр оның мүрдесіне де аяушылық танытпағандай…
Д.АЛАШБЕК
Пікірлер жоқ. Бірінші болыңыз!