Қазақ қызы қайда кеткен?

Отбасы ағашы

Отбасы тап бір ағаш секілді шын,

Ағаштан елге пайда тиеді тың.

Ата-ана тамыры ғой сол ағаштың,

Тамырдан өркен жаяр келешек шың.

Берілер тәрбиеміз тал бесіктен,

Жемісін егініңнің көр кешікпей.

Бұтағы түзу өссін десең елім,

Арамшөбін тазала уақыты өтпей.

Жел тұрмай шөптің басы қимылдамас,

Ұрыс дейтін құрт түседі тамырға рас.

Сабырменен, ақылменен шешкен дұрыс,

Асығыспен жасап жүрмей ағашқа қас.

Тіршілігін тоқтатпасын тау менен тас,

Көбейіп өсе берсін көшеттер жас.

Ағашымыз аман болып, тату болып,

Өне берсін тамыр жайып мал менен бас.

---

«Қазақ қызы қайда кеткен?»

(қысқаша жыр)

Сайын далам жыр тарихтан сыр шерткен,

Құндылығы бозторғайдай салған ән.

Тәуелсіздік тұғырына қол жетіп,

Абыройы ақ сұңқардай самғаған.

Ұл мен қызы арын сақтап жүретін,

Қазақ болып туғаныма қуанам.

Жігіті бар тепсе темір үзетін,

Қыздары бар құралайдай шалқыған.

Қыз дегенің қызғалдақ ғой қырдағы,

Ата-бабам қыздың арын қорғаған.

Гүл орнына тікенектер өсе ме?

Абыройын қызғалдақтың қорлаған.

Шаша алмаспын топырақты көпке де,

Айтпасыма көнбей қойды жан санам.

Қай ел болсын, қазақ қызы алайда,

Мұндай сұмдық біздің елде болмаған.

Кимешекпен, орамалмен жүретін,

Бұрымына шашбау, шолпы жалғаған.

Қыз Жібек пен Баяндардай иманды,

Қазақ қызы қайда екен деп арланам!

Ер болған соң айтатындай жөнім бар,

Тыңдап ойлан айтқанымды еспенен.

Жас қыздарға үлгі болсын өлеңім,

Әйел болсаң, мейлі, қара, есті сен.

Ата-бабам елдің дауын шешсе де,

Жұрт алдында іш киімін шешпеген.

Жығып қойып өгіз мұрнын тезсе де,

Шұрық қылып әрбір жерін теспеген.

Түнде шығып, жарқанат боп жүрмеген,

Айналысқан өрнек, ою, кестемен.

Ердің мінін жуып, шайып жүрсе де,

Түнделетіп шашын жайып кезбеген.

Кешегілер қамыр жайып кессе де,

Беті-қолын сезім үшін кеспеген.

Ел мен елді табыстырып жүрсе де,

Жабыстырып жыртық шалбар кимеген.

Табандары жайнамазға тисе де,

Шетелдіктің жігітіне тимеген.

Баласының  маңдайынан  сүйсе де,

Шетелдікке еліктеуді сүймеген.

Бәрін қойып, бірін айтып түйіндесем,

Өлгеннен соң  отты көрсең, не істер ең?

Нұрхан АБДРАЗАХ,

№7 Ғ.Мұратбаев атындағы ЖОМ,

Түркістан облысы,

Жетекшісі – Ақмарал Қайруллаева