– «Шығыстан күнмен бірген шыққан Абай, Батыстан күн шыққанша оқылады» дедіңіз. Өзіңіз оқылмай қалудан қорықпайсыз ба?
– Мен қорықпаймын. Сенің мақсатың біреу оқысын, біреу тыңдасын деген дүние болса, ол сені құртады. Адамдардың аузында айтылсам екен, құлағында жаңғырсам екен деген мақсаттан алыс жүру керек. Абайдың өзі «Көрдік, алыстық, жұлыстық. Енді осыларды қағазға түсіруді мақсат тұттым. Біреу керегіне жараса алсын» дейді. Абайдың көп оқылуының өзі – көп оқылуды мақсат тұтпағанынан. Қазір біз бірдеңе жазсақ болды «пікір жаза ма екен, лүпіл баса ма екен?» деп дорбадан жем жейтін ат сияқты елеңдеп тұрамыз. Мен мұны жай сөз ойнату үшін айтқаным жоқ. Абайдың сенгені де, сүйенгені де – мәңгілікті мақсат тұтқаны. «Теңізін тапқан бұлақ құрғамайды» деген секілді, Шыңғыстаудың қайнарынан шыққан бұлақ мұхитқа қосылып кеткендей. Ортадағы шалшықтар, бұлақтар, көлдер, тіпті теңіздер құрғауы мүмкін, бірақ алып мұхиттар құрғамайды. Абайдың да сол мұхиттар секілді терең екені белгілі, оның астында қандай інжу-маржандар бар екенін біз білмейміз. Абай – анау-мынау адам бойлай бермейтін ақыл-ойдың алып айдыны. Оқылмай қалғаның қорқыныш емес, оған қайта қуанатындай да жағдайлар болады. Оқылу үшін ғана жазған болсаң, ол арманыңа жетесің, сенен бірақ еш пайда болмайды.
Айтыскер ақын Мұхтар Ниязовпен болған сұхбаттан үзінді.
Сұхбаттың толық нұсқасы:
Пікірлер жоқ. Бірінші болыңыз!