Ешкім де, ештеңе де ұмытылмайды
Қазақ халқы талай тауқыметті жылдарды басынан өткерді. Тарихымыз түгенделген тұстан бастап бабаларымыз азаттық жолында, ел мен жерді аман сақтау мақсатында от пен оқтың ортасында жаугершілік жылдарды өткерді. Сол батыр бабаларымыздың ерлігі кейінгі ұрпаққа өшпес өнеге. Әсіресе, Ұлы Отан соғысында майдан даласына аттанып, қан кешкен батырларымыздың естелігін өз ауыздарынан естідік. Қазір олардың да қатары сиреп кетті. Сол бір отты жылдары қаршадай бала болса да майданға аттанып, Отан қорғау жолында жан аямай шайқасқан жерлесіміз Сауда Алданов туралы естелік сөз қозғасақ дейміз.
Ол 1921 жылы Арал ауданы, Қарақұм ауылдық округіне қарасты Жаңаталап елді мекенінде дүниеге келген. Әке-шешесі қарапайым шаруа адамдар болады. Сауда Алданов Арал қаласындағы №13 орта мектепті 5-сыныпқа дейін оқыған. Кейін тұрмыстың тауқыметімен еңбекке ерте араласып кетеді.
1942 жылы 2 қаңтарда Ұлы Отан соғысына аттанады. Ол қалмақ даласында болған ұрысқа қатысады. Элиста, Халькута қалаларының үстімен Сталинградқа дейін соғысқан. Сол Сталинград маңында 1943 жылы қыста ауыр жараланады. Сонан әуелі Астраханда, сонан соң Ақтөбе қаласына келіп госпитальда емделеді. Одан шыққан соң, Киров әскери комиссариаты арқылы Тотский стансасына барып, Харьков қаласын азат етуге қатысқан. Сол ұрыста жараланып, құлақ-тілден айырылып, контузия алуына байланысты Чкаловқа келіп, ауруханада емделеді.
1944 жылы сәуір айында Кривой Рог қаласын азат етуге қатысқан. Бір неміс солдатын тұтқынға алуға көмектеседі. 2 адам болып немістің 12 әскерін айдап келген екен. 39-шы атқыштар полкі, 9-шы атқыштар дивизиясының құрамында соғысқа қатысқан. 1944 жылы Волынск облысы, Тусницкий ауданында ауыр жараланып, бір апта топырақ астында қалған.
«Қырық жыл қырғын болса да ажалды өледі» деген халық даналығы осындайда айғақтала түседі. Сауда Алданов қанша мәрте майдан даласында жараланып, ауыр жағдайларды бастан өткерсе де, 1946 жылы елге оралады. Туған жеріне оралған соң Сазды елді мекеніне қоныс теуіп, Ұлжан анамызбен отбасын құрады. Майданнан оралған соң да қарап жатпай, совхозда жұмысшы болып түрлі жұмыс атқарады. Осылайша зейнет демалысына шығамын дегенше еңбектен қол үзбейді. Майдангер өмірлік серігі Ұлжан анамызбен өмірге 6 перзент әкеліп, бәрін де ел қатарлы еңбекке баулып өсіреді. Батыр әкенің атын кірлетпеген ұрпақтары тәуелсіз елдің дамуы жолында табанды еңбек етіп, өмірден өз орындарын тауып, өніп-өсіп отыр. Сауда ақсақалға да қиыншылықты қызықты өмірге жалғап, ұрпағының бақытын көзбен көру бұйырды. Ол 2006 жылы 85 жасында өмірден озды. Ал Ұлжан анамыз қазір Сазды ауылында тұрады. 93 жастың белесін бағындырып, немере-шөбере сүйіп отырған бақытты әже.
Сауда Алдановтың майдан даласындағы ерлік ісі ескерусіз қалған жоқ. Ол көзінің тірісінде бірнеше орден-медальмен марапатталды. Атап айтар болсақ, «За отвагу», «За победу над Германией в ВОВ 1941-1945 гг», «Двадцать лет победы в ВОВ 1941-1945 гг», «1941-1945 жылдарындағы ҰОС Жеңісінің 50 жылдығы», Кеңес Одағының маршалы Г.К.Жуковтың медалі, «1941-1945 жылдардағы ҰОС Жеңісінің 55 жылдығы құрметіне», «Еңбек адамы» төсбелгілерімен марапатталған. Қазіргі таңда Сауда Алданов атына өзінің өскен мекені Сазды ауылынан көше беру бойынша тиісті іс-шаралар атқарылып жатыр. 2022 жылы қажетті құжаттары жинақталып, биылғы жылы облысқа жолданған.
Бүгінгі тақырыпқа арқау болған Сауда Алдановтың ерен еңбегі мен елдікке жету жолындағы жан аямай ерлік көрсеткен ісі құрметтің қай түріне де лайық. Ол кеудесін отқа тосты. Қаншама мәрте жарақат алса да, Жеңіс ұраны естілгенше майдан даласын тастап кеткен жоқ. Елге оралған соң да еңбектен қол үзбей, елдің дамуына үлес қосты. Міне, осындай асыл азаматтың істеген ерлік ісі кейінгі ұрпаққа өнеге.
Н.МАРАТҚЫЗЫ,
Арал ауданы
Пікірлер жоқ. Бірінші болыңыз!