Бүгін Қазақстан президентінің сайлауына 1 жыл болды, қандай экономикалық өзгерістер бар, өз пікірімді білдіріп отырмын.
Бір жыл ішінде экономикалық өзгерістер болып жатыр деп айту әлі ерте, өйткені экономикалық мәселелерге президент тек осы жылғы жолдауында кеңінен тоқталған болатын.
Халқымыздың әл-ауқатын арттыру бойынша әлеуметтік кодекс қабылданды. Әлеуметтік кодекстің оң тұстары – жасалынғалы отырған «Отбасының цифрлық картасы». Оның көмегімен отбасылардың әлеуметтік жағдайын, әл-ауқат деңгейін анықтап, жіктеуге болады. Соған сәйкес әлеуметтік қорғау жүйесін басқаруда да автоматтандырылған ақпараттық жүйе деректерін кеңінен қолдануға болады деген сөз.
Сонымен қатар келер жылы айналымға енгізілетін цифрлық теңге де бұл жүйенің қалыптасуы мен дамуына оң ықпалы болады. Ең бастысы, қаражаттың бөлінуі мен тиісті отбасыға жетуінің ашықтығы қамтамасыз етіледі.
Өзім байқаған тағы бір артықшылығы, бала күтімі бойынша төлем мерзімі 1 жылдан бір жарым жылға дейін ұзартылғандығы. Егер 2 жылға ұзартылғанда тіпті дұрыс еді, бала балабақшаға баруға дайын болып, ал ана бірден жұмысқа шығу мүмкіндігіне ие болар еді. Уақытымен оған да қол жеткізерміз.
Әлеуметтік кодекстің нәтижесі туралы сөз қозғамас бұрын, оның нәтижесі деп нені айтамыз – соны нақтылап алу қажет. Меніңше, бірінші басымдық –кедейшілікті азайту және халқымыздың өмір сүру сапасын жақсарту деп белгіленуі тиіс.
Меніңше, бұл құжатта өзін-өзі жұмыспен қамтығандар мәселесі ашық күйде қалып отыр. Ең төменгі табысты есептеу, ең төменгі күнкөріс шегін анықтау, кедей халықтың нақты көлемін анықтау қажет.
Президенттің тапсырмаларының ішінде еліміздің әл-ауқатына әсер ететіні, ол – келер жылдан бастап балаларымыздың шотына аударылатын Ұлттық қордың үлесі. Енді ғана Ұлттық қор келешек ұрпақ қоры деген функциясын орындай бастады деуге болады. Әзірге оның көлемі өте аз, Ұлттық банк сарапшыларының айтуынша, 18 жылда 3000-3500 мың доллар жиналады деп отыр. Бірақ осы бағыттағы жұмыстарды дұрыс ұйымдастырсақ, Ұлттық қордың инвестициялық кірістерін арттыру бойынша және ұлттық қор көлемін ұлғайту бойынша жұмыстар дұрыс жүргізілсе, онда балаларымызға түсетін түсімдер еселенетін болады. Менің есебімше, кемі 10 000 доллар жасауға болады. Осы жерде халқымыздың азаматтық бақылаушылық позиция ұстауы маңызды деп білемін. Шетелден қайтқан активтерді арнайы шотқа емес, Ұлттық қорға аудару қажет. Ұлттық қор активтерінің инвестициялық кірістілігін арттыру бойынша жұмыс істейтін қаржыгерлерді халықаралық сертификациядан өткізу қажет.
Президент 7 жылда ел экономикасын 2 еселеп, ЖІӨ-ді 450 млрд долларға жеткізу қажет деген меже қойды. Ол үшін үкімет ЖІӨ-нің жылдық өсімін кемі 7 пайыз қамтамасыз етуі қажет деп атап өтті. Меніңше экономикамыз екі еселенуі үшін кемі 10 пайыздық өсім болуы қажет. Ал үкімет ол мақсатқа қол жеткізу үшін ең бірінші кезекте еліне жаны ашитын азаматтардан құралған халық қызметшілерімен толысу қажет, екіншіден, халқымыздың әл-ауқатын арттыруды жаңа деңгейге шығаруға, Алаш идеясына негізделген ұлттық экономикамыздың жаңа моделін бекіту қажет деп есептеймін.
Мақсат ХАЛЫҚ,
экономист, сарапшы
Сурет ашық дереккөзден алынды.
Пікірлер жоқ. Бірінші болыңыз!