Қазір біз даналықтың дәурені көшіп, дүрмек пен даңғаза алға шыққан, аласапыран тірлік пен асығыс өмір ырғағы адамды тереңнен ойлауға емес, үстірт әрекетке үйретіп бара жатқан заманның бел ортасында тұрмыз. Көзге көрінгенді – қымбат, құлаққа жағылғанды – ақиқат деп қабылдайтын қоғамда шынайы ізгілік пен рухани кемелдік шетке ысырылып барады. Үлкеннің сөзін тыңдап, өмірлік тәжірибеге тағзым ететін, ұрпағын көрегендікке жетелейтін дәстүрлі даналық иелері күн санап сиреп, олардың үнін естір құлақ азайғаны жанды ауыртады.
Осындай рухани жұтаңдық белең алған кезеңде елді ес жиғызатын, ұлттың болмысын жаңғыртатын, тәрбиенің алтын арқауына айналған даналыққа қайта үңілу – кезек күттірмес мәселе. Осы олқылықтың орнын толтырып, қоғам назарын қайтадан ұлттық құндылықтарға бұру мақсатында Жалпыұлттық социал-демократиялық партиясының Қызылорда облыстық филиалы мен Қызылорда облысы бойынша әйелдер күші Альянсы бірлесіп, «Даналықтың тағылымы – ұрпаққа тәлім» атты ғибратты кездесу ұйымдастырды. Бұл жай ғана кездесу емес, ұлттың жан дүниесін жаңғыртуға жасалған қадам деуге негіз бар.
Жиын барысында ұлт тәрбиесі, отбасындағы әке мен ананың рөлі, жас ұрпақтың әскери-патриоттық тәрбиесі, рухани жаңғыру, еңбек мәдениеті мен әлеуметтік жауапкершілік төңірегінде өзекті ойлар мен келелі ұсыныстар айтылды.
Өнегелі басқосудың алғы сөзін алған ЖСДП Қызылорда облыстық филиалының төрағасы Нұрбек Дәуренбеков қазақ халқының өмір сүру философиясында даналықтың алатын орны, аға буын мен жас ұрпақ арасындағы рухани сабақтастықтың мәні жайында өз ойын жеткізді.
«Бүгін біз бір қарағанда қарапайым, бірақ мағынасы терең ұғымды талқылау үшін жиналдық. Ол – даналық. Біз дамып келеміз, заман да өзгеруде. Бірақ даналық ешқашан ескірмейді. Ол – уақыттан тыс құндылық. Тек оны тыңдай білу керек. Кейде бір ауыз сөз бүкіл өмірімізді өзгертіп жібереді. Ал сол бір ауыз сөзді біз кімнен естиміз? Әрине, көпті көрген жандардан. Егер әрқайсымыз бір сәтке тоқтап, ата-әжеміздің, әкеміз бен анамыздың айтқандарын ескерсек – біз ешқашан қателеспейміз», – деді ол.
Іс-шара барысында Қызылорда облысы бойынша әйелдер күші Альянсының Төрағасы Рахима Қаржаубайқызы ананың ұлт тәрбиесіндегі орнын атап өтіп, бүгінгі буынның бойына ізгілік пен ибалылықты дарыту үшін отбасы мен қоғамның бірлесе жұмыс істеуі қажет екенін тілге тиек етті.
«Ана – ұрпақ тәрбиесінің алтын діңгегі. Ұлттық тәрбие – атадан балаға, анадан ұрпаққа жеткен аманат. Бұл аманатты сақтап қалу – бүгінгі біздің ең үлкен борышымыз. Қоғамдағы әр ана, әр әке – тәрбие мектебі. Осындай кездесулер арқылы біз ұмыт қалған құндылықтарды жаңғыртамыз», – деді ол.
Осы жиында сөз алған Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің аға оқытушысы, ғалым, ардақты әке, Ғани Байұлы ұлттың болашағы үшін «Әке мен бала» орталығын ашуды және «Әкелер институтының» жұмысын жандандыруды ұсынды.
«Қоғамда ананың рөлі жиі насихатталады. Бірақ әке бейнесі көлеңкеде қалып қойғаны жасырын емес. Әке – ұлға ұстаз, қызға қорған. Әкені дәріптемей, тәрбиені түгел ете алмаймыз. Әке мен бала арасындағы рухани көпірді күшейту үшін арнайы орталық ашып, жүйелі жұмыс істеуіміз қажет. Бұл – ертеңгі ел тұтқасын ұстар азаматтар үшін өте маңызды қадам», – деді ол.
Басқосудың мазмұнын тереңдете түскен пікірдің бірі – Қызылорда облысы Қорғаныс істері жөніндегі департаменті бастығының тәрбие және идеологиялық жұмыстар жөніндегі орынбасары, подполковник Алмат Алмасұлының сөзі болды. Ол жастарды отансүйгіштікке баулудың бір жолы – әскери қызметті насихаттау екенін атап өтті.
«Біз баланы әскерге беруден қорқатын болдық. Бұл – дұрыс емес. Әскер – ер азаматтың бойындағы тектілікті, тәртіп пен сабырды шыңдайтын рухани мектеп. Ата-ана баласына тәрбие беріп қана қоймай, оның елге қызмет етуіне де жол ашуы тиіс. Сондықтан әскерге шақыру – ұлтқа қызмет етуге жол ашатын маңызды бастама», – деді подполковник.
Жиын барысында көтерілген мәселелер мен ұсыныстар – қоғамның рухани-әлеуметтік денсаулығын арттыруға бағытталған, көкейкесті әрі кешенді бастамалар ретінде қабылданды. Қатысушылар ұлттық тәрбие мен әлеуметтік әділеттілікті орнықтыру жолында нақты істерге жол ашатын бірқатар ұсыныстарын ортаға салды. Сол ұсыныстарды ЖСДП Қызылорда облыстың филиалының Төрағасы Нұрбек Сағатұлы жазып алып, қаралған мәселелерді арнайы ұсыныс негізінде тиісті билік өкілдеріне жолдайтынын жеткізді.
Бірінші кезекте көтерілген мәселе – даңғазалыққа салынған той мәдениетін қайта қарау. Қатысушылар қазіргі таңда ысырапшылдыққа негізделген тойлардың ұлттық болмысқа кереғар келетінін айтып, той бюджетіне шектеу қою, қонақтар санына реттеу енгізу туралы ұсыныс білдірді. Бұл – артық шығыннан арылып, тойдың шынайы мағынасына – қуанышты бөлісуге, ағайын арасының байланысын күшейтуге қайта оралуға бастайды. Мерекенің сәні – ықыласта, мәні – мағынада болуға тиіс.
Келесі маңызды мәселе – отбасындағы әке институтының әлсіреуі. Осы орайда «Әкелер кеңесінің» жұмысын жандандыру, қоғамдағы ер азаматтардың отбасылық, тәрбиелік жауапкершілігін арттыру ұсынылды. Бұл кеңестер тек атаулы ұйым ретінде емес, нақты жобалар мен әрекеттер арқылы әкенің тұлғалық және әлеуметтік беделін көтеретін, бала тәрбиесіне тікелей ықпал ететін орталық болуға тиіс. Себебі әке – тек асыраушы ғана емес, ол – рухани тірек, өнеге мектебі.
Сонымен қатар, әскери-патриоттық тәрбиені күшейту мақсатында ата-аналар мен әскери қызметкерлердің бірлескен жиналыстарын өткізу қажеттілігі айтылды. Мұндай кездесулер ата-аналардың баланы ел қорғауға дайындаудағы жауапкершілігін тереңдетіп, әскери борышты – азаматтық парыз ретінде түсінуге сеп болмақ. Бұл – ұлттың қорғаныс қабілетін нығайтып қана қоймай, жас буынның бойына отансүйгіштік рухын сіңіретін маңызды бағыт.
Қоғамдағы өзекті дерттің бірі – масылдық психологиясы. Осыған орай қатысушылар еңбекке баулу, жастардың бойында «Жұмысты өзіміз істеу» деген ұлттық қағиданы қалыптастыру туралы мәселе көтерді. Қарапайым тіршіліктен бастап мемлекеттік деңгейдегі жұмысқа дейін өзіміз атқаруға ұмтылу – елдік сананың көрсеткіші. Бұл – тек жұмыссыздықты шешу емес, намыс пен жауапкершілікті жаңғыртуға бағытталған ұстаным.
Ұлттық тәрбие жүйесін жаңғырту үшін танымдық медиажобалардың маңыздылығы да сөз болды. Атап айтқанда, әке туралы бейнероликтер мен қысқаметражды фильмдер түсіріп, әлеуметтік желі арқылы кеңінен тарату ұсынылды. Мұндай визуалды контент арқылы жас ұрпаққа әкенің тұлғалық бейнесін көрнекі әрі әсерлі түрде жеткізу – тәрбиенің жаңа тетігіне айналуы мүмкін.
Экономикалық және әлеуметтік қауіпсіздік тұрғысынан жиында гастарбайтерлерге квота қою, қарапайым жұмыс орындарына өз азаматтарымызды тарту мәселесі де көтерілді. Қазіргі таңда шетелден келген жұмыс күші артып отырған шақта, жергілікті тұрғындардың еңбек нарығынан шет қалуы – ұлт мүддесіне қайшы. Бұл ұсыныс еңбек нарығын әділетті ұйымдастыруға, азаматтық жауапкершілікті арттыруға бағытталған.
Сондай-ақ, партия мен кеңес мүшелерін біркүндік әскери полигонға апару, сол арқылы әскери өмірдің тыныс-тіршілігін көрсету, бұл саланың маңызын өз көзімен көрсету – патриоттық сана мен жауапкершілікті арттыратын тың әдіс ретінде ұсынылды. Бұл бастама – саясаткерлер мен қоғамдық белсенділердің ел қорғанысымен етене танысуына мүмкіндік береді.
Осылайша, көтерілген әрбір ұсыныс – тек пікір күйінде қалмай, нақты әрекетке ұласуы тиіс рухани, әлеуметтік және идеологиялық бастамалар жиынтығы болды. Бұл ұсыныстардың барлығы – ұрпақтың санасына ұлт болмысының дәнін егуге, ұлттық рухты оятуға бағытталған. Жиынның басты нәтижесі – айтылған ойлардың қоғамда қолдау тауып, нақты іске айналуына бастау болуы.
Ердәулет СӘРСЕНҰЛЫ,
ЖСДП Қызылорда облыстық филиалының
Баспасөз хатшысы
Пікірлер жоқ. Бірінші болыңыз!