Парламент мәжілісінің депутаты Ермұрат Бапи Үкімет басшысы Әлихан Смайлов пен Бас прокурор Берік Асыловқа депутаттық сауал жолдады. Депутаттың айтуынша, жазғы демалысқа кетер алдындағы «Каменка» асыл тұқымды мал зауытының жерін жекешелендіруге бағытталған заңсыздыққа байланысты сауалға жалтарма жауап келген.
Мәжілісмен Бас прокурорға Ахметжан Есімовтың Қазақстанға ортақ заңның белінен қалай сызғанын баяндап берді. Ал, Үкімет басшысына активтерді қайтару бойынша ешқандай іс қолға алынбағанын, комиссияны құруға салғырттық танытып отырғанын, мұның себебін түсіндіріп беруді сұрады.
ҚР Бас прокуроры Б. Асылов пен Алматы облысының әкімі М. Сұлтанғазиевке жолдаған алғашқы депутаттық сауал төмендегідей.
Біз – депутаттар мына жақта ақтер-көктер болып, Қазақстан халқынан ұрланған, талан-таражға түскен активтерді елге қайтаруға қатысты заңды қабылдап жүргенде, Алматы жақта «ескі» Қазақстанның Назарбаевтан қалған жебірлері мен жемқорлары қарапайым халықты қанауды жалғастырып жатыр. Нақтылап айтқанда, назарбаевтар әулетінің өкілдері – Нұрбол Болатұлы Назарбаев, Қайрат Сатыпалды мен Ахметжан Есімовтің нөкерлері және Қаңтар «Қаңтар генералы» Серік Күдебаев Алматы облысындағы Қарасай ауданына қарасты бұрынғы «Каменка» асыл тұқымды мал зауытының ұжым мүшелеріне пайға берілген жерді көпе-көрнеу тартып алған.
Бұлар пайшылардың 274 гектар үлесін өз адамдарының атына құрылған Жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерге рәсімдеп, Қазақстанның заңын озбырлықпен бұзған. Екі мыңнан астам пайшылардың заңды үлесін «ИЖС»қа айналдырып, оның едуір бөлігін сатып жіберген.
Құрметті, Берік Ноғайұлы!
Осы орайда менің қолыма тиген барлық құжаттардың көшірмесін сіздің атыңызға жолдаймын. Алматы облысы мен Қарасай ауданының прокуратура органдарынан әділет таппай, озбырлықтың құрбаны болған, шырылдаған халықтың қағазға тамған көзжасын оқып көріңіз. Бас прокурорлық құзырлы міндетпен бірге, таза азаматтық ниетпен көңіл қоятын болсаңыз, «етегіңіз жасқа толады», бұл көпе-көрнеу қиянаттың жай-жапсарына көзіңіз әбден жетеді деп ойлаймын.
Сондықтан мен жалпы салмағы 40 килограмм болатын құжатта жазылған мән-жайды тізбектеп, депутаттық сауалдың мардымсыз уақытын рәсуә
етпейін. Пайшылар арызынан қысқаша ғана бір мысал келтірейін: (Әминаның арызы).
Менің ендігі айтпағым – осы қылмысты қиянаттың саяси астары. Саяси дейтін себебім – жазықсыз елдің заңды жерін тартып алған осы озбырлардың кланы мен олардың жандайшаптары Қарасай ауданында әлі де сайран салып жүр. Жергілікті прокуратура мен полиция зарлаған халықтың емес, тойымсыз, тажал кланның мүддесін қорғауда.
Пайшыларға араша түскен адвокат Ләззат Жапашеваны және бұрынғы «Каменка» асыл тұқымды мал зауыты қызметшілері кооперативінің төрайымы Әмина Жеңісбекованы «алаяқтық жасады» деген жалған айыппен екі айға қаматып тастады. Пайшылардың наразылық шағымын жазып, жоғарғы органдарға ұжым атынан арызданып жүрген Абылай Қожа деген жігітті үйінен ұстап әкетіп, абақтыға тыққан.
Кооператив пайшыларының сот пен әділеттілік орнатуға қажет құжаттарын Қарасай ауданының полицайлары мен прокуратурасы тартып алып қоймасын деп, жасырып жүрген Мәлік Ұзақов деген азаматқа іздеу жарияланып, ол бүгінде бассауғалап, қарасайлық полициядан тығылып жүруге мәжбүр болған.
Ай мен күннің аманында үлеске берілген жерінен айырылған пайшылардың өкілдері, жиыны 20 шақты адам, әділет іздеп, арашаға түсуді сұрап, екі ай бұрын маған Астанаға келген еді. Олар назарбаевтар кланы талантаражға салған жерден «қалған 274 гектардың жартысын мемлекетке қайтарайық, бізге жартысын заңдастырып берсе болғаны» деп, жергілікті билікпен компромиске баруға дайын екендіктерін мәлімдеді.
Құрметті, Марат Елусізұлы!
Мұны мен сізге арнап айтамын. Пайшылар өз үлестерінің тең жартысын мемлекетке қайтаруға құлықты. «Біз өз пайымыздың жартысын Алматы облысының Жер комитетіне беруге дайынбыз, тек біздің заңды үлесіміз назарбаевшылардың жемсауында кетпесе – болғаны. Ал жердің екінші жартысын заңды иелері рәсімдеп алуға мүмкіндік тудырсын» дейді пайшылар. Мен зар илеген пайшылардың осы ұсынысын ҚР Президент әкімшілігінің басшылығына жеткіздім (құдайға шүкір, билікте елдің мұң-зарын тыңдайтын азаматтар бар екен, Ерлан Қошанов мырзаның көмегімен Президент әкімшілігі басшыларының бірінің қабылдауына кірдім), қалыптасқан заңсыздықтың мәнжайын айтып, ертең ереуілге шығайын деп отырған екі мыңнан астам адамның талабын насырға шаптырмай, Қарасай ауданынан тыс аймақтың прокуратура қызметкерлерінен арнайы комиссия құрып, саяси шешім қабылдап, пайшылардың компромистік ұсынысын қарастыруды сұрадым. (Ереуіл демекші, нақақ жаламен қамауға алынған желтоқсаншы Ләззат Жапашеваны қорғап, елдегі желтоқсан ұйымдары да наразылыққа шығуға қамдануда).
Содан бері бір жарым ай өтті. Президент әкімшілігі пайшылардың ісін сөзбұйдаға салғаннан басқа ешбір іс бітірмеді. Ал мен болсам бұл жер дауын дабырасыз және ереуілсіз шешуге жәрдем жасаймын деп, наразы үлескерлерді сабырға шақырып, тоқтатып келдім. Бұдан ары пайшыларды алдарқатқандай бола алмаймын. Сондықтан қолымнан келетін соңғы амалым – депутаттық сауал жолдап, назарбаевшылар нақақ жасаған қиянатты жариялауға мәжбүр болып отырмын.
Дегенмен, құрметті мырзалар, әлі де кеш емес. Президент Тоқаевтың әділетті және «жаңа Қазақстан» құру саясатына нұқсан келтірмеудің мүмкіндігі түгесілген жоқ.
Ол үшін:
Асылов мырза!
А). Сіз өзіңіздің арнайы өкіліңізді («спецпрокурорды» немесе арнайы прокурорлық комиссияны) Қарасай ауданына жіберіп, қалыптасқан жағдайдың күрмеуін шешу үшін тексеру жүргізіп, пайшылардың талабын тыңдауға;
Ә). Қарасай аудандық прокуратурасы мен полициясы үлескер азаматтарға жасап жатқан қиянатты қысымды тыюға;
Б). Қамауға алынған азаматтарға таңылған айыптың ақ-қарасын анықтап, заңсыз әрекеттерге тосқауыл қоюға құлықты болсаңыз – болғаны.
Марат Елусізұлы мырза!
Сіз өз өңіріңізде шырылдап жүрген тұрғындардың өкілдерін қабылдап, олардың үлес пайын 50 де 50-лік нұсқамен тең бөлу жөніндегі ұсынысын тыңдауға зауықты болсаңыз – болғаны.
Мен бұл мәселенің әділетті түрде шешілуі үшін бұл жер дауын аяқсыз қалдырмаймын! Егер бұл мәселе тағы да назарбаевшылардың мүддесіне шешіліп, жер иелері зарлап қалатын болса, ел президентіне дейін барамын! Бұл – саяси шантаж емес! Бұл – әділет үшін айқас болады! Тоқаев мырзаның әділетті Қазақстан құру идеясына жәрдем жасаймыз десеңіздер, озбырларлықты оздырмауға жәрдем жасаңыздар, мырзалар!
Ермұрат Бапи
Жауап хатта былай делінген:
Алматы облысының әкімдігі Қарасай ауданы Жаңатұрмыс ауылындағы «Каменский» мемлекеттік асыл тұқымды зауыты» РМҚК-ның бұрынғы қызметкерлерінің жер пайларына қатысты мәселесі бойынша төмендегіні хабарлайды.
Үлескерлердін мәртебесіне қатысты:
Дау туындап отырған жер учаскелеріне 2 тарап үміткер, бұлар «Каменский» мемлекеттік асыл тұқымды зауыты» РМҚК -ның бұрынғы қызметкерлері үлестік құжаттары жоқ «пайшылар» және жер учаскелеріне сәйкестендіну құжаттары ресімделген 850 меншік иелері.
- Меншік иелері әр түрлі блогерлерді, соның ішінде бұқаралық ақпарат құралдарын үнемі шақырады және мемлекеттік органдардң қызметін сынайды;
- Үлестік құжаттары жоқ «Пайшылар» жер учаскелерінде адамдардың көп жиналуын ұйымдастырып, әлуметтік желі арқылы наразылығын жеткізіп, өз бетінше құрылыстар салуға тырысады. Бұл ретте, жер учаскесіне құқық белгілеітін құжаттары жоқ екеніне қарамастан;
- Меншік иелері мен пайшылар арасында қайшылық жағдайлар жиі орын алып, әлуметтік шиеленістер үнемі туындауда.
Қазақстан Республикасы Жер Кодексінің 167-бабына сәйкес жер құқығы қатынастарынан туындайтын даулар Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен қаралады.
Аталған мәселеге қатысты пайшылар қолданыстағы заң талаптарына сәйкес сотқа жүгінген. Алайда, Қарасай ауданы сотының 2022 жылғы 20 желтоқсандағы ұйғарымына сәйкес «Каменский» мемлекеттік асыл тұқымды зауыты» РМҚК-ның бұрынғы қызметкерлерінің жер пайларына қатысты талап арызы қараусыз қалдырылды. Бұған себеп, талап қоюшының өкілі И.Г. Маркушинамен аталған мәселені қараусыз қалдыру бойынша жазған өтініші негіз болып табылған.
Жоғарыда баяндалғандарға байланысты, пайшылардын үлестерін 50-50лік нұсқамамен тен бөліп беру мүнкін емес. Себебі жер учаскелеріне 2 тарап үміткер «пайшылар» үлестік құжаттары жоқ және жер учаскелеріне сәйкестендіну құжаттары ресімделген 850 меншік иелері азаматтардың құқықтарымен заңды мүдделерін тенбе-тен қорғауға мақсатында аталған мәселені әділеті қарау үшін тек қана Сот билiгi арқылы қарау қажет.
«Каменский» мемлекеттік асыл тұқымды зауыты» РМҚК-ның бұрынғы қызметкерлерінің жер үлестерінін мәселесі бойынша жеке қабылдауға қатысты.
«Каменский» мемлекеттік асыл тұқымды зауыты» РМҚК-ның бұрынғы қызметкерлерінің өкілі М.Ш. Сембаевтың 2023 жылғы 31 мамырдағы № ҰЖ-2023-00977227 өтінішіне негізінде, 2023 жылдың 8 маусымында мүделі мемлекттік органдардың басшыларының қатысуымен және Алматы облысы әкімінің орынбасары А. С. Батановтың төрағалығымен азаматтарды жеке қабылдау өткізілді (қосымша хаттама 2 парақта).
Аталған жиналысқа облыс прокурорының орынбасары А.Күренкей, облыстық сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің (Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет) Алматы облысы бойынша департаментінің басшысы С.Орымбетов, облыстық жер ресурстарының басқару департаметінің басшысы Ж.Нұрлыбаев, Қарасай ауданы әкімінің орынбасары, облыстық жер қатынастары, сәулет және қала құрылысы басқармаларының басшылары қатысты.
«Каменский» мемлекеттік асыл тұқымды зауыты» РМҚК-ның бұрынғы қызметкерлерінің жер мәселесі бойынша сауалдары тыңдалып, хаттамалық негізде өз құзыреті шегінде заңмен белгіленген тәртіпте қарастыру үшін мүдделі мемлекеттік органдарға жолданды.
Қазіргі уақытта облыстық жер ресурстарының басқару департаметімен Қазақстан Республикасы Жер Кодексінің 147-бабына сәйкес жалпы саны 850 алаңы 274,0 га жер учаскелерінің нысаналы мақсатын заңсыз өзгерту мәселесі бойынша Қарасай ауданының сотына талап арыз беріліп уақытша шектеу қойылды.
Алматы облысының әкімі М.Сұлтанғазиев
Пікірлер жоқ. Бірінші болыңыз!