«…Біз өзіміздің ұлттық еркіміз бен тәуелсіздігімізді талап етеміз. Біз миллиондаған бауырларымыздың қаны төгілген, сүйегі жатқан ұлт азаттығы жолымызда орыс үстемдігі, ұлы орыс шовинизмімен бетпе-бет келіп отырмыз. Біз бұл үстемдікті аударып тастап, оның орнына түркістандықтардың билігін орнатуымыз керек.
Патшалық Ресей бізді тұншықтырды, атамекенімізді қанға бояды. Большевиктік Ресей де бізді тұншықтырып, атамекенімізді, отбасымызды қанға бояуда. Басқалары былай тұрсын, «болашақтағы демократиялық Ресейдің» өкілдері делініп жүрген Керенский және оның пікірлестері де біздің өз атамекенімізде орыстармен тең болғымыз келетіні жөніндегі талаптарымызды құп көрмейді, құқай көрсетеді («Дни» журналының 17-саны қаралсын). Міне, сол үшін де біз орыс билігінің барлық түріне кектене қараймыз. Оның тізгінін қолдарына ұстап отырғандарға қарсы күресіп жатырмыз және бұдан соң да күресе беретін боламыз. Мұнда тұрған қандай шовинизм болуы мүмкін? Егер, біз өзіміздің ұлттық өкіметімізді орнатып бекемдеген шағымызда орыстарды және басқа шағын ұлттарды Мәскеудің, қазір, бізді «пролетариат диктатурасы» деген желеумен езіп отырғаны тәрізді езетін болсақ, міне, сол уақытта ғана бізді шовинизммен айыптау шындыққа сәйкес келер еді. Мемлекеттік билікті қолында ұстап отырған ұлт қана шовинизмді жүргізе алады. Өкінішке орай, біз зынданға тасталған кінәсіз адамның хәліндеміз.
Біз бұрын патшалық Ресей, қазір кеңестік Ресей деп аталған зынданның темір торларын аралап жатырмыз. Біз зындан қожайындарына шабуыл жасауымыз, жолымызды олардан тазартуымыз лазым. Бұл – шовинизм емес. Бұл – халқымыздың ұлттық мұраттары жолындағы күрестің табиғи бір көрінісі ғана.
Мұстафа ШОҚАЙ,
1930 ж. №2, ШОВИНИЗМ ТУРАЛЫ НЕМЕСЕ
«ДЕМОКРАТИЯНЫҢ ШЕКАРАСЫН» АТТАМАҒАН ҚАЗАҚ»
атты мақаласынан үзінді
Пікірлер жоқ. Бірінші болыңыз!