Елімізде сақтандыру қорларындағы ең негізгі үлес – мүлікті сақтандыруға тиесілі. Қазіргі таңда азаматтар мен кәсіпкерлер өз ғимараттарын, түрлі үй-жайларын, көліктерін ерікті түрде сақтандырады. Сақтандыру кезінде нені ескеру керек. Бұл туралы halyqline.kz тілшісі хабарлайды BAQ.KZ сайтына сілтеме жасап.
Мүлікті сақтандыру – бұл мүлікке келетін қауіптерден қорғанудың бір түрі, яғни сақтандыру компаниясы сіздің мүлкіңізді (үй, пәтер, көлік, бизнес және т.б.) зақымданудан, жоғалудан немесе басқа да апаттардан қорғауға көмектеседі. Бұл сақтандыру түрінің негізгі мақсаты – мүлікке келетін кез келген зиян немесе қандай да бір шығын болған кезде сізге қаржылық көмек көрсету.
Мүлікті сақтандырудың түрлері:
Жылжымайтын мүлікті сақтандыру (үй, пәтер, кеңсе)
Өрт, су тасқыны, жарылыс сияқты табиғи апаттардан немесе кездейсоқ оқиғалардан (мысалы, ұрлық, вандализм) қорғау.
Құрылыстағы қателіктер, жерасты құбырларының зақымдануы сияқты құрылыс мәселелеріне байланысты шығындар.
Көлік құралдарына (автокөлік, автобус, жүк көлігі) арналған сақтандыру түрлері. Бұл тек қана апаттардан қорғамайды, сонымен қатар ұрлық немесе табиғи апаттардан да сақтандырады.
Жылжымалы мүлікті сақтандыру (көлік, техника):
Құнды заттарды сақтандыру:
Бұл өзіңізде бар бағалы мүлікті, мысалы, зергерлік бұйымдар, антиквариат, өнер туындылары және т.б. сақтандыру.
Кәсіпорын мүлкін сақтандыру:
– Бизнес мүлкін (құрылғы, кеңсе жабдықтары, өнімдер және т.б.) қорғау мақсатында сақтандыру жатады.
Еліміздегі мүлікті сақтандыру
Қаржы нарығын реттеу агенттігінің мәліметіне сүйенсек елімізде 2024 жылы жасалған шарттар бойынша сақтандыру объектілерінің саны – 146 013 793 болған.
310 622 адам өз мүлкін сақтаған, сақтандырған объектілерінің саны – 146 013 793. Ал, 2024 жылы жиналған сақтандыру сыйлықақысы 66 114 501 мың теңге. 2024 жылғы сақтандыру төлемдерінің саны -13 656 болды. Қолданыстағы шарттардың саны (дана) – 245 118. Қолданыстағы сақтандыру шарттары бойынша міндеттемелер көлемі, мың теңгемен – 210 953 311 тг құрайды,-деді Қаржы нарығын реттеу агенттігінің өкілі.
Жалпы қазақстандықтар қандай мүлікті көбірек сақтандыруға қоятынын білу үшін сақтандыру компаниясына хабарласып анықтадық.
Қазақстандықтар, көлікті, жылжымайтын мүлікті, коммерциялық үй-жайлар мен тұрғын үйлерді сақтандырады. Әдетте, бұл кепілдік мүлікті сақтандыру, яғни жылжымайтын мүлікті несиеге сатып алу кезінде банктер клиенттен әртүрлі тәуекелдерден – өрттен, су тасқынынан, жер сілкінісінен және т.б. сақтандыруды талап етеді. Бірақ тұрғындар үйлері мен пәтерлерін сақтандыруда асықпайды. Мүлікті сақтандыру деген Алматыдағы жер сілкінісі немесе су тасқыны сияқты елде болып жатқан катаклизмдерден кейін түрлі ситуациялық жағдайларлан кейін ойланып, сақтандыру керегін түсінеді, -дейді сақтандыру компаниясы.
Мүліктерден бөлек сақтандыру компаниялары үй жануарларын да сақтандыратын қызметті ұсынады. Әуелі әлем елдерінде дәл осы қызмет қалай дамыған, соған тоқталайық.
Үй жануарларын сақтандыру нарығы әлем бойынша тез өсіп келеді. 2020 жылы әлемде үй жануарларын сақтандыру көлемі 8 миллиард доллардан асқан, ал 2025 жылы бұл көрсеткіш 30 миллиард долларға жетуі мүмкін деп болжануда. АҚШ-та үй жануарларын сақтандыру қызметтері соңғы 5 жылда 20%-ға өскен. Қазіргі уақытта АҚШ-та сақтандырылған үй жануарларының саны 2 миллионнан асады. 2014 жылы Германияда «Тоби» атты неміс овчаркасы әлемдегі ең қымбат сақтандырылған үй жануары ретінде тіркелді. Оның сақтандыру құны жылына 100 000 евроға дейін жеткен.
Біздің елімізде үй жануарларын сақтайтындар бар ма деген сауалды компания өкіліне қойдық.
Компанияда үй жануарларын сақтандыру бағдарламасы жоқ. Мұндай сақтандыру өнімін жасау үшін сақтандырушы бірлесіп қызмет ете алатын сапалы қызмет көрсететін ветеринарлық клиникалардың үлкен желісі қажет. Айталық, біз осындай серіктес тауып, мысықтар мен иттерді сақтандыруды бастадық делік, бірақ қазақстандықтардың мұндай өнімге сұранысы бола ма? Біздің ойымызша, ондай қызғушылық біздің елде әлі қалыптасқан жоқ,-дейді сақтандыру компаниясы.
Сақтандыруды таңдау кезінде назар аударатын маңызды мәселелер
Сақтандырудың көлемі: Мүлікті толықтай немесе тек кейбір бөліктерін сақтандыруды таңдауға болады. Мысалы, тек үйдің құрылысын немесе ішкі жабдықтарын қорғау.Қосымша қызметтер: Кейбір сақтандыру полистері арнайы жағдайлар үшін қосымша қызметтерді ұсынады, мысалы, үйдегі техника, жиһаз немесе жеке заттар үшін сақтандыру.Сақтандыру компаниясы: Компанияның сенімділігі мен нарықтағы беделі маңызды. Сақтандыру компаниясының қаржылық тұрақтылығын және бұрынғы клиенттердің пікірлерін зерттеу қажет.Шарттардың айқындылығы: Шарттардың дұрыс түсінілгендігі өте маңызды. Сақтандыру келісімшартының барлық тармақтарын мұқият оқып шығу қажет.
Мүлікті сақтандырудың артықшылықтары:
Қаржылық қорғау: Мүлікке келетін зиян жағдайында сізге қаржылық көмек көрсету.Тыныштық: Мүліктің қауіпсіздігі туралы ойламауға мүмкіндік береді.Шығындардың азаюы: Қымбат мүліктің зақымдануы немесе жоғалуы жағдайында толық немесе жартылай шығынды өтейді.Мүлікті сақтандыру компаниялары мүлікке зиян келген жағдайда толық төлем жасай ма?
Мүлікті сақтандыру компаниялары мүлікке зиян келген жағдайда төлем жасайды, бірақ бұл төлемнің толық болуы бірнеше факторға байланысты.Сақтандыру шарттары: Егер сақтандыру полисінде көрсетілген жағдайлар (мысалы, өрт, су тасқыны, ұрлық, табиғи апаттар) орын алса, компания төлем жасауға міндетті. Алайда, полистің шарттарына сәйкес келмейтін жағдайлар үшін төлем жасалмауы мүмкін.Қамтылған зиян мөлшері: Егер сіздің сақтандыру полисіңіз толық құнын қамтыса (full coverage), онда компания әдетте мүліктің толық қалпына келтірілуін немесе оның нарықтық құнын төлеуді қамтамасыз етеді. Бірақ кейбір полистерде тек белгілі бір зияндар немесе шектеулі сомалар қамтылған болуы мүмкін.Құнды мүліктің бағасы: Егер сақтандыру полисінде «қайта құн» (replacement cost) шарттары болса, онда компания жоғалған немесе зақымдалған мүлікті жаңасын алу үшін төлем жасайды. Ал егер полис «амортизацияланған құн» немесе «нақты ақшалай құн» (actual cash value) болса, онда төлем жасалатын сома мүліктің қазіргі нарықтық құнын ескере отырып есептеледі, яғни амортизацияланған түрде болады.Кешіктірілген немесе жеткіліксіз өтемақы: Сақтандыру компанияларының кейбір жағдайда төлемді кешіктіруі немесе тек бөлшек өтемақы төлеуі мүмкін, егер зақымданған мүліктің жағдайы немесе жағдайдың дәлелдері жеткілікті болса.Сондықтан мүлікті сақтандыру полисін таңдар алдында, полистің шарттарын мұқият оқып шығу және қандай жағдайлар бойынша толық немесе жартылай төлем жасалатынын білу маңызды.
Пікірлер жоқ. Бірінші болыңыз!