Алты балалы әйелді алдап…

HALYQLINE.KZ Осы жұрт «адам өзгерді ме, заман өзгерді ме?» дейді ғой. Заманды қалыптастыратын адам  екенін ескерсек, заманды кінәлау қате­лік  шығар…

Қызылордалық Г. есімді азаматша бұрын сотты  болса да, содан сабақ алмапты. Адамды­ алдап-арбауды кәдімгідей кәсіпке айнал­дырып алса керек. Олай дейтініміз, өткен жылы  ғана  Қазақстан  Республикасының ҚК-нің  190-бабының (алаяқтық) 1-бөлігімен кінәлі деп танылып, 1 жыл бас бостанды­ғынан айыру жазасы қолданылып, ҚК-нің 58-бабының 3, 6-бөліктерінің талаптарымен таға­йындалған жазаны онша қатаң емес жазаны неғұрл­ым қатаң жазаға сіңіру арқылы түпкілікті  3  жылға  бас  бостандығынан  айыру­ жазасы­ тағайындалған. Дегенмен, оның 14 жасқа­ толмаған баласы бар екендігі ескеріліп, жазаны­ өтеу мерзімі 5 жылға кейінге қалдырылған екен. Құдай алжастырамын десе, түк емес. Ол араға жыл салып әлгі әдетін тағы да  қайталапты.

Сотталушы алдымен осындағы медициналық мекемелердің бірінде жұмыс істейтін, 6 баласымен пәтер жалдап тұратын әйелді тақырғ­а отырғызған. Қалай дейтініңіз бар ма? Танысының іші-бауырына кіріп, кезектен тыс пәтер алып бере алаты­ндығын айтып сендірген. Ол бұл «қызметі» үшін 1 миллион теңге сұраған. Сөйтіп, айналасы 1-2 айдың көлемінде танысының жиған-терген қаржысын қалтасына  басыпты.

Араға үш ай салып, Г. «кәсібіне» қайта кіріседі. Кезекті «құрбанына» облыс орта­лығындағы мектептің біріне мұғалім ретінде­ жұмысқа орналастырып бере аламын­ дейді. Ол «қызметінің» құнын 500 мың теңгеге бағалаған екен. Алдымен жәбірлену­шінің 400 мың теңгесін, 2 күннен соң 100 мың  теңгесін  алған.

Уақыт зымырап өте береді. Үй аламын деп үміттенген 6 балалы әйел де, жұмысқа орнала­суды ойлаған адам да Г.-нің үйіп-төккен уәде­сінен күдіктене бастайды. Кейін жәбір­лену­шілер бұның алаяқ екенін естіп, ақшасын қайтаруды сұрайды. Г.-нің мұндайға әбден еті үйре­ніп кетсе керек, хабарласқандарға жекіп, балағаттап тастайды. Қысқасы, бұл іс құзырлы­ ор­ганның назарына алынып, ақыры сотқа жетеді.

Сот отырысында жәбірленушінің бірі алаяқ әйелмен татуласқанын айтса, екіншісі, керісінше, жауапқа тартуды сұрайды. Құзырлы орган іске араласқан соң сотталушы жәбір­ленушілерден алған ақшасын қайтар­ған. Дегенм­ен, қылмыстың өтеуі – жаза.

Істі мұқият зерттеп-зерделеген сот төмендегідей Үкім шығарды. «Сотталушы Г. Қазақстан Республикасының ҚК-нің 190-бабының 3-бөлігінің 4-тармағымен кінәлі деп танылсын. Қазақстан Республикасының ҚК-нің  60-бабының негізінде, үкімдердің жиынтығы бойынша, Қызылорда қаласының №2 сотының 12.08.2019 жылғы үкімімен Қазақстан Республикасының ҚК-нің 190-бабының 1-бөлігінің негізінде соңғы үкімі бо­йынша тағайы­ндалған жазаға соттың алдың­ғы үкімі бойынша жазаның өтелмеген бөлі­гіне, жазаларды ішінара қосу жолымен 5 түп­кілікті  3 (үш) жыл 6 (алты) айға бас бостанды­ғынан айыру жазасы тағайындалсын. Қазақстан Республикасының ҚК-нің 46-бабының 5-бөлі­гінің 2-тармағына сәйкес жазасын қылмы­стық-атқару  жүйесінің орташа  қауіп­сіз меке­ме­лерінде өтеуге белгіленсін. Қазақстан Республикасының ҚК-нің 74-бабының 1-бөлігі қолданылып, он төрт жасқа толмаған бала­лары бар әйел ретінде жазасын орындауды сот бес жылға дейін, бірақ бала он төрт жасқа­ толған­нан асырмай кейінге қалдырылсын. Сотталғанға пробациялық бақылауды және мінез-құлқын қадағалауды жүргізу Қызыл­орда қалалық пробация қызметіне жүктелсін. ҚК-нің 74-бабының 2-бөлігінің талабына сәйкес баладан бас тартса немесе баланы тәрбиелеуден жалтаруды жалғас­тырса немесе­ сотталып,  жазасын өтеу кейінге қалдырыл­ған  адамды  бақылауды жүзеге асыратын орган екі рет жазбаша түрде ескерту жасал­ғаннан  кейін  қоғамдық  тәртіпті  бұзса, сот сол  органның ұсынуы бойынша жазаны өтеуді кейінге  қалдырудың күшін жойып, сотталғ­ан адамды  сот үкіміне  сәйкес тағайын­далған жерге жазасын өтеуге жібере алатыны түсіндірілсін. Үкім заңды күшіне енгенн­ен кейін он тәулік ішінде пробация қызметіне есепке қою үшін Қызылорда қалалық­ про­бация қызметіне келу міндеттелсін. Г-ның анықтау органдары мен соттың шақыртуы бойынша келу міндеттемесі жойыл­сын. Азаматтық талап қараусыз қал­дырылсын. ҚК-нің 98-2 бабаның 4-тармағының тәртібімен сотталушы Г.-дан жиырма айлық есептік көр­сет­кіш мөлшерінде 50 500 (елу мың бес жүз) теңге­ ақшалай сома түрін­дегі мәжбүрлі төлем Қазақстан Республика­сының жәбірленушілерге өтемақы қорына өндірілсін.  Заттай дәлелдеме ретінде таныл­ған­ қылмыстық іс бойынша жәбірленуші  Қ. алынғ­ан «Kaspi Bank» АҚ-ның филиалынан алған несие құжаттарының көшірмесі, «Kaspi Gold» есеп шотына ақша аударған түбіртектерінің көшірмелері, қолхат көшір­месі және  берген  ақшаларының нөмірлері мен сериясы жазыл­ған 3 парақтан тұратын тізім көшірмелері қылмыстық  іспен  бірге  сақталсын».

Осылайша екі бірдей адамды алдап соққан әйел ақыры құзырлы органның қақпанына түсті.

Қозы  Көрпеш   ЖАСАРАЛҰЛЫ